In juni 2021 tekende ik bij Alfabet Uitgevers het contract voor mijn volgende boek. Het zal gaan over de geschiedenis van de Zusters van de Goede Herder, en in het bijzonder over de meisjesinternaten die zij bestierden. Tussen 1860 en 1973 zijn in Nederland zeker 15.000 vrouwen en meisjes terechtgekomen in een van de vijf katholieke ‘liefdesgestichten’. Wat maakten zij daar mee, en hoe kijken zij terug op hun internaatsjaren?
Dit boek vertelt de geschiedenis van De Goede Herder in Nederland; allereerst die van de ex-pupillen, maar het zal ook gaan over de zusters die de internaten bestierden. Aan de hand van onder meer de persoonlijke verhalen van vrouwen die bij De Goede Herder hebben gezeten, uitvoerig archief- en literatuuronderzoek en enkele reizen, wil ik de komende jaren grip krijgen op deze nog altijd onderbelichte geschiedenis in Nederland.
Afstandsmoeders
In 2019 hoorde ik voor het eerst een moeder vertellen onder welke vreselijke omstandigheden ze haar kind destijds had moeten afstaan. Ik vond het verbijsterend dat ze vanwege haar onbedoelde zwangerschap zowel binnen de samenleving werd gediscrimineerd, als ook door haar familie. Toen ik me in deze geschiedenis begon te verdiepen, bleek dit eerder trend dan incident. Een jaar lang interviewde ik tien bijzondere vrouwen uit alle delen van het land, en allemaal vertelden ze hoe ze tijdens hun zwangerschap waren weggestopt alsof ze een criminele daad hadden begaan. Veelal was er op hen ingepraat om hun baby af te staan, niet alleen door familie, maar ook door huisartsen, pastoors, maatschappelijk werkers, psychologen, en noem maar op. In geen enkel geval werd er aan henzelf gevraagd wat ze zou willen, en na de bevalling werden ze vaak geinstrueerd om er nooit meer over spreken. Alle menselijkheid leek gaandeweg te verdwijnen, ook in de hulpverlening.
In Afstandsmoeders probeer ik grip te krijgen op de vraag hoe dit heeft kunnen gebeuren door uitvoerig te spreken met tien vrouwen die dit overkwam.
Ik wilde niet alleen schrijven over hun zwangerschap en hetafstaan van hun baby, maar juist ook over hun eigenkindertijd en hoe ze zich door de jaren heen hebben ontwikkeld. En hoe die ingrijpende periode en beslissing om afstand te doen hun verdere levensloop heeft beïnvloed.
Ik hoop dat 2021 het jaar van de afstandsmoeders wordt; het jaar waarin hun leed wordt erkend, en dan met name het feit dat de keuze voor het afstand doen hun in veel gevallen is opgedrongen. Aankomende zomer worden de resultaten verwacht van een grootschalig overheidsonderzoek naar de gang van zaken rond afstand en adoptie in Nederland destijds, en binnenkort buigt de rechter zich over de zaak van afstandsmoeder Trudy Scheele-Gertsen die de Staat aansprakelijk stelt voor de mensonterende manier waarop zij destijds van haar zoon gescheiden werd, een zaak die inmiddels wordt gevoerd namens alle moeders die gedwongen een kind hebben moeten afstaan. Een ding is duidelijk, de geest is uit de fles. Over deze donkere geschiedenis zal nooit meer worden gezwegen.
Meer weten? Lees hier wat er tot nu toe over Afstandsmoeders in de media is verschenen.