De meisjes van De Goede Herder
Almelo, 1948. José wordt door haar oom naar een tehuis van de zusters van De Goede Herder gestuurd om haar te beschermen tegen haar gewelddadige vader. Eenmaal binnen krijgt ze een andere naam, zitten deuren op slot en mag ze niet met de andere meisjes praten. Ze wordt zes dagen per week gedwongen lange dagen te werken, onbetaald. Als ze zich verzet, wordt ze opgesloten in een cel. In De meisjes van De Goede Herder volgt Christel Don meisjes die tussen 1860 en 1980 in een van de katholieke ‘liefdesgestichten’ van De Goede Herder terechtkwamen.
Op beklemmende wijze doet Don verslag van de levens achter de kloostermuren. Gaandeweg wordt duidelijk hoe groot de psychische druk was waar de meisjes onder leefden. Ook anderen komen aan het woord: een zuster, een groepsleidster, buurgenoten, en een jonge misdienaar. Christel Don geeft een stem aan talloze ongehoorde vrouwen en belicht een verbijsterend, verzwegen hoofdstuk uit onze geschiedenis. Vanaf 4 juni 2024 in de boekwinkel.
Meer weten? Hier vind je een selectie van wat er over het boek in de media verscheen.
Afstandsmoeders
In 2019 hoorde ik voor het eerst een moeder vertellen onder welke vreselijke omstandigheden ze haar kind destijds had moeten afstaan. Ik vond het verbijsterend dat ze vanwege haar onbedoelde zwangerschap zowel binnen de samenleving werd gediscrimineerd, als ook door haar familie. Toen ik me in deze geschiedenis begon te verdiepen, bleek dit eerder trend dan incident. Een jaar lang interviewde ik tien bijzondere vrouwen uit alle delen van het land, en allemaal vertelden ze hoe ze tijdens hun zwangerschap waren weggestopt alsof ze een criminele daad hadden begaan. Veelal was er op hen ingepraat om hun baby af te staan, niet alleen door familie, maar ook door huisartsen, pastoors, maatschappelijk werkers, psychologen, en noem maar op. In geen enkel geval werd er aan henzelf gevraagd wat ze zou willen, en na de bevalling werden ze vaak geinstrueerd om er nooit meer over spreken. Alle menselijkheid leek gaandeweg te verdwijnen, ook in de hulpverlening.
In Afstandsmoeders probeer ik grip te krijgen op de vraag hoe dit heeft kunnen gebeuren door uitvoerig te spreken met tien vrouwen die dit overkwam.
Ik wilde niet alleen schrijven over hun zwangerschap en het afstaan van hun baby, maar juist ook over hun eigen kindertijd en hoe ze zich door de jaren heen hebben ontwikkeld. En hoe die ingrijpende periode en beslissing om afstand te doen hun verdere levensloop heeft beïnvloed.
Ik hoop dat 2021 het jaar van de afstandsmoeders wordt; het jaar waarin hun leed wordt erkend, en dan met name het feit dat de keuze voor het afstand doen hun in veel gevallen is opgedrongen. Aankomende zomer worden de resultaten verwacht van een grootschalig overheidsonderzoek naar de gang van zaken rond afstand en adoptie in Nederland destijds, en binnenkort buigt de rechter zich over de zaak van afstandsmoeder Trudy Scheele-Gertsen die de Staat aansprakelijk stelt voor de mensonterende manier waarop zij destijds van haar zoon gescheiden werd, een zaak die inmiddels wordt gevoerd namens alle moeders die gedwongen een kind hebben moeten afstaan. Een ding is duidelijk, de geest is uit de fles. Over deze donkere geschiedenis zal nooit meer worden gezwegen.
Meer weten? Lees hier wat er tot nu toe over Afstandsmoeders in de media is verschenen.